15% van de nieuwbouwwoningen die zijn opgeleverd na 2020 heeft geen definitief energielabel, terwijl dat wel verplicht is.
Dat blijkt uit data-analyse van Cobouw. Van tienduizenden woningen wordt hierdoor nooit duidelijk of ze de beloofde energiezuinigheid behalen. Toezichthouder ILT beraadt zich op handhaving.
Cobouw bracht in kaart hoe zuinig de koop- en huurwoningen zijn die sinds 2020 zijn opgeleverd. In meer dan 50.000 gevallen bleek er helemaal geen label beschikbaar. Dat is ongeveer 15% van het totaal. Dit terwijl een energielabel sinds 2008 verplicht is. “Bij nieuwbouwwoningen wordt er van tevoren een berekening gemaakt en daar wordt een voorlopig energielabel voor opgesteld”, zegt Stijn van Gils, redacteur bij Cobouw. Maar omdat de mensen de woning al hebben gekocht, komt het definitieve energielabel in veel gevallen niet meer af.
De aannemer of projectontwikkelaar is in de meeste gevallen verantwoordelijk voor de aanvraag van een definitief label bij nieuwbouwwoningen. “De regels zijn heel simpel: bij oplevering moet het label er zijn”, zegt Hugo Breuers, bestuurslid van FedEC. Dat is de beroepsvereniging van energiedeskundigen. “Degene die de woning oplevert, is verantwoordelijk. Het is niet moeilijk hierop achteraf te controleren en later alsnog boetes op te leggen.”
ILT heeft handhaving nog niet scherp
De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) kan zo’n boete opleggen. Het bedrag kan oplopen tot € 1.000 per opgeleverde woning. De toezichthouder laat weten nog te onderzoeken hoe het de handhaving van de regels rond nieuwbouwwoningen precies wil gaan inrichten. “Dat vergt tijd, mede omdat het bouwproces heel ingewikkeld kan zijn”, laat een woordvoerder weten. Hij wijst op de lange looptijd van projecten en een groot aantal betrokken partijen.
Ook de gemeente kan in veel gevallen handhaven. Sinds 2021 is het energielabel namelijk ook onderdeel van de omgevingsvergunning die door de gemeente is afgegeven. Als er bij oplevering geen energielabel is, kan ook niet worden aangetoond of aan de vergunning is voldaan.
Lees ook: Duurzame en digitale trends vereisen nascholing makelaar en taxateur
Latere keuring nadelig voor eigenaar nieuwbouwwoning
Het ontbreken van een label bij oplevering is nadelig voor eigenaren van een nieuwbouwwoning, want een keuring achteraf kan tot een lagere score leiden. Nieuwbouwwoningen moeten volgens de BENG-norm (Bijna Energieneutrale Gebouwen) in de meeste gevallen minimaal een A-score hebben, maar binnen de A-score is er variatie. Sommige van deze verschillen kunnen alleen aan het licht komen als details over de bouwfase bekend zijn.
Sinds 2021 moet de energiezuinigheid volgens een nieuwe methode (NTA 8800) worden berekend. Bij nieuwbouwhuizen en bij grondige renovatie gebeurt dat volgens een detailmethode. “Je weet dan immers heel precies welk type isolatiemateriaal er bijvoorbeeld is gebruikt”, zegt Sylvain van Ligtenberg, directeur van energieadvieskantoor Enodes. Bij bestaande woningen valt de energiedeskundige terug op een basismethode op basis van het bouwjaar. “Het resultaat kan daardoor slechter worden”, zegt energieprestatieadviseur Jos Bosscher. Hij is voorzitter van branchevereniging AvEPA en mede-eigenaar van adviesbureau Ecocert.
Onduidelijk waarom energielabels vaak ontbreken
Waarom de definitieve labels in veel gevallen ontbreken, is de toezichthouder onduidelijk. Mogelijk speelt de lange tijd tussen bouwvergunning en oplevering een rol, stelt ILT. Hierdoor kan het zijn dat de verantwoordelijke het label “vergeten is”. Ook zou het kunnen dat de aannemer denkt dat er al een label is, omdat er voorafgaand aan het project een berekening van de verwachte energieprestaties wordt gemaakt.
Is een woning opgeleverd zonder label, dan kan de koper minder lenen. “Als er geen definitief energielabel is afgegeven dan zijn we verplicht om te rekenen met ‘label onbekend’”, laat een woordvoerder van ING tegenover Cobouw weten. “Oproep is dus om altijd een label op te stellen.”
Ontbreken label leidt niet tot problemen met financiering
Problemen met de financiering van nieuwbouwwoningen door het ontbreken van een energielabel zijn in de praktijk een uitzondering. NVM en Vereniging Eigen Huis kennen geen voorbeelden te kennen van eigenaren die in de knel kwamen met hun financiering door het ontbreken van een label. De financiering is doorgaans immers al voor de oplevering rond en dan is er sowieso alleen nog een tijdelijk label.
“Wel zien we geregeld dat het definitieve label toch anders uitpakt dan afgesproken”, zegt een woordvoerder van Eigen Huis, dus is het beter wel een definitief label te hebben. Bovendien moeten eigenaren die hun nieuwe woning al snel weer willen verkopen zelf een nieuw label aanvragen. “Zoiets kost enkele honderden euro’s.”
Bron: Cobouw
Foto: Canva
